‘’Hedefiniz bir yıllık ise buğday ekin, hedefiniz on
yıllıkise ağaç ekin, eğer hedefiniz yüz yıllık ise insan yetiştirin.’’
(Konfüçyüs)
İnsanın yetişmesinin temeli olan aile, hiç kuşkusuz
eğitimin ilk ve en önemli adımıdır. İnsanlar her ne kadar sosyal çevresiyle
olan ilişkileri neticesinde olgunlaşmayı sağlıyor olsa da, yapısının temelleri
mutlaka aile ortamında aldığı talim terbiye ile bir sonraki adımının
mukavemetini oluşturur.
Sosyal, ekonomik, iklim ve coğrafi şartlar doğrultusunda birçok
farklı aile tutum ve davranışlarından söz edebilmek mümkündür.
Bazı aile tiplerini şöyle tanımlayabiliriz;Aşırı koruyucu, aşırı
hoşgörülü, mükemmeliyetçi,
ilgisiz, tutarsız, baskıcı ve demokratik aileler. Buna göre kendi aile tutum ve
davranışlarımızı da değerlendirmiş olabiliriz.
·
Aşırı koruyucu aile tipi;Bu tip anne babalar
çocuğa gerektiğinden fazla kontrol ve özen gösterirler, çocuklarına sorumluluk
vermezler, çocuğunun yapacağı işleri onun adına kendisi yapar.
Bunun sonucu çocukçevresindeki kişilere
aşırı bağımlı, kendisine güveni olmayan, duygusal kırıklıkları olan bir
kişiliğe sahip, içe kapanıktır, utangaçtır.
·
Aşırı
hoşgörülü aile tipi;Bu tip anne babalar
çocuklarının isteklerini sürekli yerine getirmeye çalışırlar.Disiplin yok
denecek kadar azdır.Çocuğun davranışları olumsuz da olsa hoşgörüyle karşılanır.
Bunun sonucunda çocukta aşırı
hoşgörünün getirdiği sınırsızlık,sorumsuzluk ve bencillik görülür.Bir süre
sonra evi çocuk yönetir.Sosyal uyumda güçlük çektiklerinden mutsuz bir yetişkin
adayıdır.
·
Mükemmeliyetçi
aile tipi;Bu tip anne babalar
çocuklarından en iyisini bekler, kendi gerçekleştiremediği yaşantıları
çocuklarının gerçekleştirmesini ister.Çocuklarını olduğu gibi kabul etmezler,
kural ve kalıpları vardır.Çocuklarının dört dörtlük olmasını ve mükemmel
ölçülerde davranmasını beklerler.
Bunun sonucu çocuklarda;Sürekli yüksek
beklentiler sonucunda çocuk istekleri karşılayamıyorsa çocuk nasıl olsa
yapamıyorum düşüncesiyle öyleyse neden deneyeyim düşüncesini oluşturur.Çocukta
aşağılık kompleksi oluşur.Çocuk mutsuz ve doyumsuz olur.Kendi doğal içgüdüleri
ile ağır kurallar arasında sıkışıp kalan çocuk sürekli sevgi ve nefret karışımı
duygular yaşar.
·
İlgisiz
aile tipi;Bu tip anne babalar için
çocukların varlığı ya da yokluğu belli değildir.Çocuğun ihtiyaçları
karşılanmaz, sevgi gösterilmez.Çocuğun yaptığı olumlu ya da olumsuz
davranışlarla ilgilenilmez.Çocuğa zaman ayrılmaz.Çocuk anne babayı rahatsız
etmediği sürece çocukla ilgilenilmez
Bunun sunucu çocuk ihmal edilmiştir ve
yetişkin rolü almada zorlanırlar.Kendini değersiz hisseder, kendisine olan
saygısı gelişmez.Olumlu olumsuz davranışların ayrımını yapamaz. Toplumun
kurallarını red ederler, ya içe kapanıktırlar ya da saldırgandırlar
·
Tutarsız aile tipi;Bu tip ailelerde disiplin
vardır ama belirsizdir.Tutarsızlık anne babanın çok farklı eğitim anlayışına
sahip olmasından kaynaklanabilir.
Bunun sonucu çocuk yetişkinliğinde davranışlarını
çevresindekilere göre ayarlar.Sürekli tedirginlik ve gerginlik yaşar.
·
Baskıcı aile tipi;Bu tip aileler çocuklarına emredici davranırlar, suçlayan cezalandıran anne babalardır.Kurallar zinciri vardır.Çocuklar
ayrı bir birey değildir.Kurallara uyulmadığında orantısız cezalar verilir.
Bunun
sonucu çocuk çekingen, başkalarının etkisinde kalabilen, aşırı hassas yapı içinde
olabileceği gibi isyankar, kendine ve başkalarına zarar verebilen, suça yönelik
davranışlar gösterebilir.
·
Demokrat
aile tipi;Anne baba çocuğuna kabul
edici ve sevgi dolu yaklaşır.Çocuğun yaşayarak öğrenmesine izin
verirler.Çocuklarını ayrı bir birey olarak kabul ederler ve yaşına, durumuna
uygun seçenekler sunarlar.Çocuğun ilgilerini göz önünde tutarak yeteneklerini
geliştirecek ortamı hazırlar. Anne babanın birbirlerine ve çocuklarına karşı
tutum ve duyguları açık ve nettir.Aile içinde güven ve şeffaflık
vardır.Çocuklarını desteklerler.Belirli kurallar vardır.
Bunun
sonucu çocuk sağlıklı sosyal uyum kurabilen, işbirliğine hazır, arkadaş canlısı,
üretken,bağımsız,başarılı, duygusal yönden dengeli ve mutlu birey olarak hayata
hazırlanır.
Çocuklarımızın gelişimleri yaşlarına göre mutlaka değişik
özellikler gösterecektir.Özellikle 12-18 yaş aralığıergenlik olarak
adlandırılan dönem, yaşamın en zor ve karmaşık dönemidir.Genç, bedenindeki
fiziksel değişime uyum sağlamaya,kabullenmeye çalışırken duygusal birçok
çalkantı da yaşayabilir.Bu dönemlerde görülen başlıca davranış ve tutum
değişiklikleri; yalnızlık isteği, çalışma isteksizliği, dengesizlikler,can
sıkıntısı,huzursuzluk, toplumsal zıtlık, otoriteye karşı direniş, duygululuğun
artması, kendine güvensizlik, aşırı çekingenlik, dikkatsizlik,dağınıklık olarak
görülebilir.
Çok değerli anneler ve babalar… Çocuklarımızın tüm yaş
aralıkları çok değerlidir. Covid-19
bulaş ve kısıtlamalar sebebiyle çocuklarımızda bir takım psikolojik
problemlerin olabileceği bu dönemde can parelerimiz bizlere her zamankinden
daha fazla ihtiyaç duyacaklarını unutmamalıyız.
Lütfen
evlatlarımızdan desteğimizi esirgemeyelim.
Amacımız yarınlara;
sağlıklı, mutlu, vatanperver, ecdadına ve büyüklerine dua eden, onları hayırla yâd
eden evlatlar yetiştirebilmektir.
Dr.Mehmet BİREKUL
Dr. Mehmet Birekul | Bir Köşede |
Okunma |
Tarih |
---|---|---|
OKUL VE YÖNETİM SANATI | 363 | 23.12.2021 10:47:55 |
EĞİTİMDE FIRSAT EŞİTLİĞİ #2 | 166 | 21.11.2021 10:23:27 |
EĞİTİMDEFIRSAT EŞİTLİĞİ | 216 | 21.10.2021 20:11:40 |
EĞİTİM SİSTEMİ VE GELECEK | 204 | 19.09.2021 11:06:23 |
EĞİTİMDE DEĞERLER | 272 | 20.08.2021 10:34:57 |
Fetö Örgüt Yapısı ve Eğitim Anlayışı | 346 | 14.07.2021 10:19:16 |
NASIL BİR ÖĞRETMEN? | 303 | 20.06.2021 10:15:08 |
EĞİTİMİN TEMELİ AİLE | 279 | 20.05.2021 17:19:36 |
ÇARELER ÇARESİZLİKLERDEN DOĞAR | 296 | 20.04.2021 23:15:41 |
TÜRKİYE’DE ARZU EDİLEN YENİ EĞİTİM-ÖĞRETİM STRATEJİLERİ | 2420 | 21.03.2021 13:20:16 |
BU SİSTEMLE NEREYE GİDİYORUZ? | 2372 | 23.02.2021 11:20:44 |
Literatüre Yeni Bir Kavram ‘’Eğitim Mühendisliği’’ | 2902 | 20.01.2021 11:07:47 |
SORUN BİZDE Mİ YOKSA BİZDEN DOĞANLARDA MI? | 2461 | 21.12.2020 21:03:40 |
Yazarlar
Resim Galerisinden